ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΦΟΡΕΣΙΑ ΠΩΓΩΝΙΟΥ

 http://visitpogoni.gr/archives/130

Η γυναικεία ενδυμασία του Πωγωνίου ονομάζεται «τα σεγκούνια» και αντικατοπτρίζει τα βιώματα της περιοχής και είναι ανάλογη των καιρικών συνθηκών της Ηπείρου.

Η σύνθεση της Πωγωνίσιας φορεσιάς παρουσιάζει παραλλαγές, ανάλογα κυρίως με την ηλικιακή και κοινωνική κατάσταση της γυναίκας (αρραβωνιασμένη, παντρεμένη, νέα, περασμένης ηλικίας) αλλά και με την οικονομική κατάσταση της οικογένειας. Διαφοροποιήσεις υπήρχαν από χωριό σε χωριό, κυρίως στα σχέδια των ντουλαμάδων και στον τρόπο που έδεναν την ομπόλια, στο λεγόμενο φακιόλισμα. Μεγάλη σημασία σαν όρος αναφοράς έχει η έννοια “νύφη”, η οποία δε χαρακτηρίζει κατά απόλυτη έννοια μια κοπέλα την ημέρα του γάμου της αλλά γενικότερα τις νιόπαντρες, τις γυναίκες στην καλύτερή τους ηλικία, “που στολίζονται”.Η ιδιαίτερα στολισμένη ενδυμασία “των νυφάδων” αποτελεί την ενδυματολογική παραλλαγή που υπάρχει ως τις ημέρες μας.

Τα “σεγκούνια” τα πρωτοφορούσαν οι γυναίκες στους αρραβώνες τους και στη συνέχεια αποτελούσαν τον αποκλειστικό τρόπο ένδυσης. Ως τελευταίο χρονικό όριο για τη χρήση της παραδοσιακής ενδυμασίας αναφέρεται  ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Επίσης η μόνιμη εγκατάσταση σε κάποιο αστικό κέντρο είχε σαν αποτέλεσμα την  εγκατάλειψη της τοπικής ενδυμασίας. Τα τελευταία χρόνια πριν την κατάργηση της φορεσιάς οι γυναίκες τη φορούσαν μόνο στο γάμο τους και για μικρό χρονικό διάστημα μετά, “όσο ήταν νυφάδες”. Τα σεγκούνια τα φορούσαν πλέον μόνο  σε επίσημες εκδηλώσεις.

Η γυναικεία Πωγωνίσια φορεσιά αποτελείται από:

• Την «Ομπόλια» μήκους 4 μέτρων και πλάτους 0,25 εκ. λευκοκίτρινου χρώματος συνηθέστερα βαμβακερή.Πάνω στο ύφασμα υπάρχουν 2 κόκκινες γραμμές τα «πόσια». Το ένα «πόσι» πέφτει στο μέτωπο και το άλλο στο πίσω μέρος του κεφαλιού
• Το «Ρουτί» μακρύ (ως το γόνατο) ολόλευκο πουκάμισο μα φαρδιά μανίκια
• Το «Σεγκούνι» μακρύ μάλλινο-τσόχινο χωρίς μανίκια ένδυμα ,χρώματος υπόλευκου που φοριέται πάνω από το «Ρουτί»
• Τον «Αλατζά» που φοριέται πάνω από το «Σεγκούνι», κοντός με μανίκια συνήθως από μεταξωτό ύφασμα και χρωματιστός με κεντήματα
• Το «Ζωνάρι» μήκους 3,25 μέτρα και πλάτος ο,35 εκ. που περιστρέφεται 2-3 φορές πάνω από το σεγκούνι
• Την «Ποδιά» μεταξωτή κεντημένη ,φοριέται πάνω από το «σεγκούνι» και το «ζωνάρι
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  Η ανδρική Πωγωνίσια φορεσιά
  
  
  
  
  
  
  
  Αρχικά, ανδρική ενδυμασία του Πωγωνίου αποτελούσε η φουστανέλα  αργότερα όμως αντικαταστάθηκε από την «Μπενεβράκια» που αποτελείται από:
  
  
• παντελόνι φαρδύ στους μηρούς ,που στενεύει όσο κατεβαίνει ,κουμπώνει κάτω από τα γόνατα και σφίγγει στην μέση με «Βρακοζώνα» ,
• πουκάμισο λευκό και μάλλινο γιλέκο  όπως και
• πανωφόρι ως τα γόνατα τη λεγόμενη «Μπαρούτσα» (μαύρου χρώματος).
•  Άλλο πανωφόρι χωρίς μανίκια που φορούσαν κυρίως σαν επίσημο ένδυμα ήταν το «Ταλαγάνι»  αλλά και
• την κάπα «Σιάρκα» καθημερινά για επιπλέον προστασία από τις καιρικές συνθήκες.